افق فرهنگی:
به داده ای فرهنگی مشخص که در حوزه جغرافیایی گسترده ای پراکنده شده باشد افق فرهنگی گویند، در تعیین افق فرهنگی داده ی مورد نظر باید دارای شاخصه های بارزی باشد و گاهنگاری آن نیز باید مشخص باشد. معمولا در ایران برای تعریف یک افق فرهنگی از سفال استفاده می شود.به طور مثال یانگ برای اینکه عصر آهن ایران را بهتر شناسایی کند براساس ترکیب سفال خاکستری – سیاه، عصر آهن ایران را به سه افق تقسیم کرده بود. سه افق یا گروه سفالی تعیین شده یانگ عبارت بودند از: 1. افق سفال خاکستری غربی قدیم 2. افق سفال خاکستری غربی جدید 3. افق سفال نخودی جدید.
زمانی که یک داده فرهنگی متمایز دارای تاریخ مشخص از یک محوطه بدست می آید به طور معمول زمانی که همین شیء با ویژگی های مشخص از دیگر محوطه های مورد کاوش نیز به دست می آید تاریخ آن شیء را نیز همزمان با شیء تاریخ گذاری شده در محوطه های قبلی مشخص می کند که به نوعی تاریخ گذاری نسبی می باشد.
در این نوشته برای تعیین افق فرهنگی یکی از محوطه ها (محوطه A) دست به انجام برحی تحلیل های آماری زده ایم . همان گونه که مشخص شده در تاریخ گذاری نسبی (نه مطلق) از مفهوم افق فرهنگی استفاده می شود شاید در گذشته این مفهوم بسیار عام تر و بدون تحلیل های آماری انجام می شد اما امروزه برای مشخص کردن شباهت های موجود در فرهنگ مادی بین محوطه ها گاهاً از مفهوم افق فرهنگی استفاده می شود .
در اینجا نیز با توجه به همین مفهوم محوطه هایی را با این فرضیه ها که آیا این محوطه ها (در اینجا چهار محوطهA,B,C,D) در یک افق فرهنگی قرار می گیرند یا نه؟ مورد تحلیل و بررسی قرار داده ایم . در این شرایط می توان به طور نسبی عنوان کرد که محوطه های هم زمان ، دارای افق فرهنگی مشترک می باشند . در این تحلیل آماری با توجه به قابلیت اندازه گیری برای استفاده از نرم افزار SPSS ، ما اندازه قطر بشقاب های سفالی یافت شده در چهار محوطه فوق الذکر را مشخص کرده و در تحلیل آماری مورد استفاده قرار دادیم .
در این پژوهش از چهار محوطه حفاری شده، به گونه یی مساوی از هر کدام از محوطه ها 20 نمونه قطر بشقاب سفالی(در مثل جای مناقشه نیست!) اندازه گیری شده و در تحلیل از آنها استفاده شده است . در جدول شماره 1 نمونه های معرفی شده اند .
جدول شماره1 : معرفی نمونه ها و گروه ها(محوطه)
|
نمونه های A |
نمونه های B |
نمونه های C |
نمونه های D |
|
20.0 20.5 21.0 22.0 25.0 25.5 20.0 22.5 21.0 20.0 20.0 21.7 21.1 20.0 23.0 22.0 21.0 28.0 26.0 20.0
|
26.9 27.0 28.0 28.5 30.0 30.2 27.0 29.0 29.45 27.0 28.0 22.0 21.0 20.0 26.0 25.0 29.0 26.0 27.0 22.9
|
20.0 21.0 23.0 22.9 21.6 20.0 20.9 22.0 21.0 25.0 29.0 24.2 23.5 21.5 20.0 21.0 22.0 20.0 21.0 23.0
|
23.0 21.0 30.0 35.9 21.0 20.0 21.0 23.0 21.6 21.8 20.0 22.0 20.0 23.0 21.2 21.0 22.0 23.0 20.0 20.0
|
برای تعیین میانگین نمونه ها با استفاده از آزمون F نمونه ها با نرم افزار SPSS مرتب کرده و به شکل بالا (جدول شمار2) خروجی دریافت کردیم . در ادامه با استفاد از تحلیل واریانس یا ANOVA دو مفهوم تخمین درون نمونه ها و میان نمونه ها را آن طور که در جدول شماره3 قابل مشاهده است بدست آوردیم . با این شرایط نمره آزمون F مساوی است با 967/10 و سطح معنی داری 000/0 (صفر می باشد با درجه آزادی 3 . که نشان می دهد در نمونه های مطالعه شده تفاوت معنی داری وجود دارد .
برای مشخص کردن منبع تفاوت در نمونه های یاد شده از آزمون TUKEY استفاده کردیم که با توجه به این آزمون مشخص شد که نمونه های در محوطه B با دیگر نمونه های در محوطه های A,C,D تفاوت دارد به همین خاطر محوطه B در افق فرهنگی یی متمایز از محوطه های A,C,D قرار می گیرد و در واقع محوطه های A,C,D با توجه به آزمون صورت گرفته در یک افق قرار می گیرند (توجه کنید به جدول شماره 4). در جدول شماره 5 امارهای مربوط به محوطه ها از قبیل میانگین،میانه و واریانس و ... که برای انجام آزمون ضروری می باشند محاسبه شده است. در جداول 6 و 7 فراوانی محوطه ها و نمونه های اندازه گیری شده را می توان مشاهده کرد .
جدول شماره 2 : مشخصات کلی محوطه ها و اندازه گیری های مربوط به قطر بشقاب های سفالی
|
Descriptives |
||||||||
|
ANDAZE |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
N |
Mean |
Std. Deviation |
Std. Error |
95% Confidence Interval for Mean |
Minimum |
Maximum |
|
|
|
Lower Bound |
Upper Bound |
||||||
|
mohavateA |
20 |
22.0150 |
2.34684 |
.52477 |
20.9166 |
23.1134 |
20.00 |
28.00 |
|
mohavateB |
20 |
26.4975 |
2.94924 |
.65947 |
25.1172 |
27.8778 |
20.00 |
30.20 |
|
mohavateC |
20 |
22.1300 |
2.16652 |
.48445 |
21.1160 |
23.1440 |
20.00 |
29.00 |
|
mohavateD |
20 |
22.5250 |
3.84254 |
.85922 |
20.7266 |
24.3234 |
20.00 |
35.90 |
|
Total |
80 |
23.2919 |
3.40610 |
.38081 |
22.5339 |
24.0499 |
20.00 |
35.90 |
جدول شماره 3 : تحلیل واریانس یا ANOVAنمونه های ,B,C,D
|
ANOVA |
|||||
|
ANDAZE |
|
|
|
|
|
|
|
Sum of Squares |
df |
Mean Square |
F |
Sig. |
|
Between Groups |
276.890 |
3 |
92.297 |
10.967 |
.000 |
|
Within Groups |
639.627 |
76 |
8.416 |
|
|
|
Total |
916.517 |
79 |
|
|
|
جدول شماره4:آزمون TUKEY
|
Tukey B |
|
|
|
|
MOHAVATE |
N |
Subset for alpha = 0.05 |
|
|
1 |
2 |
||
|
mohavateA |
20 |
22.0150 |
|
|
mohavateC |
20 |
22.1300 |
|
|
mohavateD |
20 |
22.5250 |
|
|
mohavateB |
20 |
|
26.4975 |
|
Means for groups in homogeneous subsets are displayed. |
|||
جدول شماره5: آمار های مربوط به محوطه ها
|
Statistics |
|||
|
|
|
MOHAVATE |
ANDAZE |
|
N |
Valid |
80 |
80 |
|
Missing |
0 |
0 |
|
|
Mean |
2.50 |
23.2919 |
|
|
Median |
2.50 |
22.0000 |
|
|
Variance |
1.266 |
11.601 |
|
|
Range |
3 |
15.90 |
|
جدول شماره6: پراکندگی محوطه ها
|
MOHAVATE |
|||||
|
|
|
Frequency |
Percent |
Valid Percent |
Cumulative Percent |
|
Valid |
mohavateA |
20 |
25.0 |
25.0 |
25.0 |
|
mohavateB |
20 |
25.0 |
25.0 |
50.0 |
|
|
mohavateC |
20 |
25.0 |
25.0 |
75.0 |
|
|
mohavateD |
20 |
25.0 |
25.0 |
100.0 |
|
|
Total |
80 |
100.0 |
100.0 |
|
|
"انتشار یافته برای اولین با در این وبگاه"
"ذکر منبع حرفه یی گری شما را نشان میدهد"